ΣΠΑΡΤΗ. Ο τύπος της Σπάρτης, τα χρόνια μετά τον πόλεμο, ελάχιστα θα γράψει για την εκτέλεση των 118. Η κοινωνία "κυλιέται" στον εμφύλιο και δείχνουν όλοι να θέλουν να κρύβουν το αδελφικό αίμα που κυλά… Τα χρόνια πέρασαν και ακόμα η Σπάρτη ξόρκιζε (νόμιζε) το κακό κρατώντας το στο σκοτάδι. Ο κύκλος του χρόνου έφερε περισσότερο φώς ώστε σήμερα να νιώθουμε απόλυτη και επιτακτική την ανάγκη όχι μόνον να μάθουμε αλλά να διδαχθούμε από την πυκνογραμμένη αυτή σελίδα αυτή της Σπαρτιατικής ιστορίας. Είναι μαύρη η σελίδα; Μήπως είναι χρυσή; Κρατάμε τις αιτίες και της θηλάζουμε μίσος και φθόνο ή κρατάμε τη θυσία και το αγέρωχο βλέμμα όσων στάθηκαν απέναντι στα δάκτυλα των δοσίλογων και στα πολυβόλα των Γερμανών κατακτητών ως Έλληνες;
Ο Βασίλης Βλαχάκος γράφει στη συλλογή «Ωδή στην Ουράνια Γή»: «…Αν οι Τριακόσιοι ήσαν λίγοι που στάθηκαν όρθιοι σε τόσους πολλούς οι Εκατόν Δεκαοχτώ ήσαν κολίγοι μιας ιδέας σε καιρούς χαλεπούς που πήγαν κρατούμενοι μιας μπότας προ έξη βημάτων στους ουρανούς!...»
Ο αείμνηστος Σαράντος Αντωνάκος έγραψε στο βιβλίο «Ο Γολγοθάς ενός Λαού»:
«Η τελευταία εκδήλωση της ζωής τους, ήταν ένα χαμόγελο. 118 χαμόγελα που εξευτέλισαν τα πολυβόλα και τους χειριστές τους. Γιατί προλέγανε τούτο: Οι πορτοκαλιές και οι λεμονιές της Σπάρτης θ’ ανθίζανε και τον άλλο χρόνο. Ο ήλιος θα φώτιζε τα χιόνια του Ταϋγέτουκαι την υπομονή και τον άλλο χρόνο. Η Πατρίδα δεν θα πε΄θαινε. Θα ελευθερωνόταν τον άλλο χρόνο…»
Το notospress.gr παρουσιάζει σήμερα ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον αφιέρωμα της ΕΡΤ, ίσως η πρώτη καταγραφή των γεγονότων από ανθρώπους που τα έζησαν. Πρόκειται για την εκπμπή «Μαρτυρίες» του Γιώργου Πετρίτση. Μια παραγωγή της ΕΤ1 το 1992.
Το επεισόδιο αυτό της σειράς «ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ» αναφέρεται στην εκτέλεση 118 Ελλήνων ομήρων από τους Γερμανούς στο Μονοδέντρι Λακωνίας, στις 26 Νοεμβρίου 1943, ως αντίποινα για την επίθεση ανταρτών του ΕΛΑΣ σε γερμανική φάλαγγα στην ίδια τοποθεσία.
Συνεντεύξεις συγγενών εκτελεσθέντων, επιζώντων και κατοίκων της Σπάρτης, μεταξύ των οποίων ο πρώην δήμαρχος Αθηναίων Νίκος Γιατράκος, ο πρώην δήμαρχος Σπάρτης Γεώργιος Σαϊνόπουλος και ο οικονομολόγος Κωνσταντίνος Κοκκομέλης, αφηγούνται βιώματα από την τοπική κοινωνία της κατοχικής Σπάρτης και μεταφέρουν μνήμες από το χρονικό της σύλληψης των ομήρων, της μεταγωγής τους στις φυλακές της Τρίπολης μέχρι την ώρα της εκτέλεσής τους.
Γίνεται λόγος για τον ρόλο των δωσιλόγων της περιοχής, μελών των Ταγμάτων Ασφαλείας και συνεργατών των Γερμανών που συμμετείχαν στην κατάδοση των θυμάτων, για τις προσπάθειες αποφυλάκισης των συλληφθέντων, καθώς και για τη στάση του ΕΛΑΣ.
Αναζητούνται επίσης, τα κριτήρια κατάδοσης των θυμάτων, πολλών αριστερών και από επιφανείς οικογένειες, ενώ σκιαγραφείται το εγχώριο εμφυλιοπολεμικό κλίμα.
Μεταξύ των εκτελεσθέντων, ο γιατρός Χρήστος Καρβούνης ο οποίος δεν δέχθηκε να φύγει αν και του το πρότειναν οι Γερμανοί. Η κόρη του Άννυ Καρβούνη Ρηγοπούλου καταθέτει τη δική της μαρτυρία για τα γεγονότα που συνδέονται με τον πατέρα της.
Η κάμερα καταγράφει τα κτίρια - σύμβολα της Σπαρτιατικής κοινωνίας που σήμερα δεν υπάρχουν και συνδέονται με τις μνήμες του πρόσφατου παρελθόντος, όπως, την κλινική του γιατρού Χρήστου Καρβούνη και την οικία της οικογένειας Τζιβανόπουλου από την οποία εκτελέστηκαν τέσσερα αδέλφια.
Μιλούν στην κάμερα Σπαρτιάτες που ζουν ακόμα ανάμεσά μας αλλά και συμπολίτες που έχουν φύγει έχοντας κάνει το ελάχιστο έναντι των 118. Θυμήθηκαν και μίλησαν. Παναγιώτης Κεχαγιάς, Γιώργος Μαύρακας, Νίκος Γιατράκος, Γιώργος Σαϊνόπουλος, Κων/νος Κοκκομάλης, Δημητρούλα Τσακωνάτου, Αννυ Καρβούνη Ρηγοπούλου, Αριστείδης Τζιβανόπουλος.
Δείτε το video: Καταγραφή στην κάμερα της ΕΡΤ μαρτυριών και κτιρίων συμβόλων εκείνης της Σπάρτης.
Αναδημοσίευση από NOTOSPRESS:
